Ramadan en Zwangerschap

13 april 2021




13-04-2021

De Ramadan is een van de belangrijkste maanden van het islamitische jaar. Tijdens de uren dat de zon op is, vasten moslims. Wanneer je zwanger bent, is het lastig om te vasten. Je groeiende baby en je veranderende lichaam hebben namelijk voedingsstoffen nodig. Hoe kan je toch meedoen aan de ramadan tijdens je zwangerschap?

Binnen de islam zijn er Vijf Zuilen, de belangrijkste leefregels om een goede gelovige te zijn. Deze leefregels staan vastgesteld in de Koran. Een van deze Zuilen is het vasten tijdens de Ramadan. Gedurende een maand mag je als moslim overdag niet eten, drinken, roken en geen geslachtsgemeenschap hebben. Naast het vasten is er extra aandacht voor gebed, zelfreflectie en liefdadigheid en dankbaarheid voor Allah.

Deze week is de Ramadan begonnen.

Mag je vasten tijdens de zwangerschap en tijdens het geven van borstvoeding?

Het vasten tijdens de Ramadan is in principe verplicht voor alle moslims, maar wanneer het een risico oplevert voor de gezondheid van moeder en/of (ongeboren) kind dan is het voor zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven toegestaan om van het vasten tijdens de Ramadan af te zien en dit later alsnog in te halen. Dus wanneer jij bang bent dat het vasten de gezondheid van jezelf of die van jouw ongeboren of pasgeboren kindje of kinderen kan schaden, is meedoen aan de Ramadan niet verplicht.

Vasten tijdens de Ramadan en ook nog zwanger zijn of borstvoeding geven is niet ideaal, maar het is wel mogelijk. Samen met je familie vasten is natuurlijk veel fijner dan het later alleen in te halen. Dit is dan ook vaak één van de redenen dat zwangere moslimvrouwen wel gaan vasten. Wij geven je je wel het advies om dit te bespreken met je verloskundige. Juist in de zwangerschap wordt er veel van je gevraagd als je gaat vasten.

Waar is belangrijk om te weten voordat ik besluit mee te doen met de Ramadan?

Gedurende de gehele zwangerschap neemt de baby alle nodige voedingsstoffen en energie van jou. Juist in deze periode is goede voeding belangrijk, zeker als je overdag gaat vasten. Vasten is voor zwangere vrouwen een stuk zwaarder. De Ramadan kan een negatief effect hebben op de gezondheid omdat je lichaam moet wennen om op andere tijdstippen voeding binnen te krijgen. Omdat er veel energie in voeding zit, krijg je deze energie nu minder binnen waardoor je eerder moe wordt. Je ziet vaak een verslechterde concentratie en stemmingswisselingen. De Ramadan kan ook gezondheidsproblemen veroorzaken. Doordat je minder, maar wel grotere maaltijden eet, kan dit een grote belasting zijn voor onder andere het hart.

Welke klachten kan ik krijgen als ik mee ga doen met de Ramadan?
  • Misselijk en hoofdpijn. Meestal komt dit door vocht te kort. Door het weinig drinken is ook de kans op uitdroging groter. Kenmerken van uitdroging zijn: nauwelijks plassen, duizelig voelen of flauwvallen. Wanneer deze kenmerken optreden, is het advies om direct contact op te nemen met de verloskundige.
  • Duizelig of flauwvallen. Omdat er voor langere tijd niet wordt gegeten daalt de bloedsuikerspiegel en de bloeddruk.
  • Extreme vermoeidheid. Tijdens de zwangerschap ben je al vaker moe. Tijdens de vastenperiode kan dit verergeren.
Advies bij de keuze wel of niet mee doen met de Ramadan

Verloskundigen adviseren om niet mee te doen aan de Ramadan. Inname van voedsel, verdeeld over de dag, zorgt voor een evenwichtige bloedsuikerspiegel. Tijdens de Ramadan eet je niet verdeeld over de hele dag, waardoor grote schommelingen in de bloedsuikerspiegel kunnen optreden, die soms flauwvallen tot gevolg hebben.

Vasten in de eerste drie maanden kan zorgen voor een lager geboortegewicht van je kindje. Vanwege het vasten kan het namelijk zijn dat het kindje te weinig voedingsstoffen binnen krijgt. Meestal schommelt het zwangerschapshormoon hCG in de eerste drie maanden, waardoor de zwangere vrouw vaak misselijk en vermoeid is. Meedoen aan de Ramadan is dan extra moeilijk.

Als je ervoor kiest om toch te vasten is het advies om goed te drinken en om ’s avonds niet te veel en gezond te eten. Hoe meer je eet des te meer energie het lichaam nodig heeft om dit te verwerken en des te groter de kans op lichamelijke klachten. Eet ’s avonds ook niet te vet en te veel kruiden. Hierdoor kun je last krijgen van je maag en darmen. De darmen hebben namelijk de hele dag gerust. Wanneer je erg vet eet of iets met veel kruiden, kan dit zwaar vallen waardoor je buikpijn kunt krijgen. Eet wel een maaltijd, die gevarieerd en gezond is.

Als je vast is ’s morgens een flinke maaltijd wel goed. Hierdoor heb je overdag een minder hongergevoel. Ook wordt er geadviseerd om (extra) te bewegen tijdens de Ramadan. Doe dit het liefst niet te intensief. Hierdoor verlies je namelijk veel vocht en kun je duizelig worden en/of hoofdpijn krijgen.

Adviezen tijdens het geven van de borstvoeding

Wanneer je borstvoeding geeft tijdens de Ramadan dan is er de mogelijkheid om wel of niet mee te doen. De keuze is ook hier aan jezelf. 

In sommige onderzoeken wordt aangegeven dat vasten de melkproductie en ook samenstelling iets kan verstoren. Belangrijk is dat je tijdens het vaste op de momenten dat je mag eten en drinken goed voedzaam voedsel tot je neemt. Moedermelk wordt niet gemaakt van voedsel dat net werd gegeten , maar van de voorraden die in het lichaam zijn opgeslagen. Sommige vrouwen overwegen zelfs om borstvoeding voor of tijdens de Ramadan af te bouwen, terwijl dit helemaal niet nodig is. Met goede voeding op de momenten dat je mag eten en genoeg rust kom je ook als borstvoedende moeder deze vastenperiode door. Leg je kindje ’s nachts zoveel mogelijk aan. Hierdoor kan het zijn dat je kindje overdag niet zo veel meer hoeft te drinken. Je kunt ook ’s nachts kolven en dat aan het einde van de dag geven.

Luister naar je lichaam én dat van je pasgeboren kindje!

Wat het allerbelangrijkste is tijdens het meedoen aan de Ramadan is dat je ten alle tijde goed naar eigen lichaam moet blijven luisteren. Voel je je goed? Heb je genoeg energie? Beweegt je kindje nog voldoende? Als je zwanger bent en twijfelt aan jouw gezondheid of je merkt dat je pasgeboren kindje zich niet lekker voelt, neem dan contact op met de verloskundige.